Blue Velo – rowerowa przygoda wzdłuż Odry
Planowany szlak rowerowy Blue Velo będzie jedną z najbardziej malowniczych tras w Polsce, biegnąca wzdłuż Odry – od granicy z Czechami aż po Bałtyk. Docelowo będzie to ponad 1000 km trasy poprowadzonej wzdłuż zachodniej granicy. Obecnie najdłuższy i najlepiej zagospodarowany odcinek znajduje się w województwie zachodniopomorskim. To tu rowerzyści mogą liczyć na oznakowanie, miejsca odpoczynku, zróżnicowane krajobrazy i atrakcje turystyczne na trasie. Blue Velo w obecnym kształcie, funkcjonująca także pod nazwą Odrzańska Trasa Rowerowa, to idealna propozycja zarówno na dwu lub trzydniowy wypad, jak i dłuższą wyprawę rowerową, pełną atrakcji oraz historycznych i przyrodniczych perełek.
Blue Velo czyli Odrzańska Trasa rowerowa – podział na etapy
Blue Velo przebiegające przez województwo zachodniopomorskie nie posiada oficjalnego podziału na etapy, jednakże możliwe jest ich umowne wyznaczenie według najciekawszych miejsc na trasie i kilometrażu. Podział ułatwia planowanie trasy, zwłaszcza jeśli przewidziana jest dłuższa wyprawa. Umowny podział Blue Velo obejmować może siedem dni urozmaiconego kręcenia. Etapy są zróżnicowane pod względem długości, krajobrazu i nawierzchni, ale każdy oferuje coś wyjątkowego.
Etap I: Świnoujście – Wolin (40 km)
Trasa rozpoczyna się w Świnoujściu, prowadzi przez Międzyzdroje i Wapnicę aż do Wolina. Początkowo prowadzi leśnymi drogami gruntowymi, dalej szutrowymi i asfaltowymi odcinkami przez Woliński Park Narodowy. W Świnoujściu warto zobaczyć forty pruskie, najwyższą w Polsce latarnię i Podziemne Miasto. W okolicach Międzyzdrojów szlak biegnie przy plaży,oferując przyjemne widoki na morze. W Wapnicy na uwagę zasługuje z kolei turkusowe jezioro. Polecany jest też punkt widokowy w Lubinie z panoramą na Zalew Szczeciński. W Wolinie czeka zaś ciekawostka historyczna: ślady słowiańskiego grodu i słynny festiwal Wikingów.
Etap II: Wolin – Modrzewie (48 km)
Trasa z Wolina do Modrzewia prowadzi przez malownicze tereny wzdłuż Zalewu Szczecińskiego. Początkowo wiedzie drogami lokalnymi, następnie szutrową ścieżką po wałach przeciwpowodziowych, biegnąc tuż obok Parku Natury Zalewu Szczecińskiego – modelowego obszaru Natura 2000, gdzie można spotkać dzikie konie, bydło Scottish Highland i bogatą faunę ptaków wodnych. Tuż za miastem znajduje się z kolei rezerwat „Olszanka” – jedno z największych siedlisk bielika w Europie i obszar o wyjątkowej wartości przyrodniczej. Etap kończy się w Modrzewiu pod Goleniowem, skąd można kontynuować trasę przez Puszczę Goleniowską.
Etap III: Modrzewie – Szczecin (40 km)
Kolejny umowny etap Blue Velo kontynuuje drogę wałami przeciwpowodziowymi przez Lubczynę i Czarną Łąkę nad Jezioro Dąbie. Po drodze mijamy betonowiec – wrak żelbetowego statku z czasów II wojny światowej. W Lubczynie warto odpocząć na plaży i zajrzeć do ukrytego w trzcinach wraku kolejnego statku. Dalej Odrzańska Trasa Rowerowa prowadzi wzdłuż dzikich brzegów Jeziora Dąbie, gdzie urządzono nowe punkty odpoczynku, jak Przylądek Czterech Szkieletów. Przedmieścia Szczecina zaskakują przyrodniczym charakterem – ostatni odcinek przez Dąbie prowadzi już wygodną drogą rowerową w kierunku centrum. W Szczecinie warto zatrzymać się dłużej, zwiedzić chociażby Zamek Książąt Pomorskich i nowe Bulwary.
Etap IV: Szczecin – Gryfino (31 km)
Z centrum Szczecina trasa prowadzi drogami rowerowymi w stronę granicy, przez Pargowo i malowniczy Park Krajobrazowy Doliny Dolnej Odry aż do Gryfina, w którym zachował się gotycki kościół, brama miejska i fragmenty murów. Miasto leży w sercu unikatowego obszaru wodno-błotnego, gdzie występują tysiące żurawi i wiele gatunków z Czerwonej Księgi. Nieopodal znajduje się Krzywy Las – zagadka przyrodnicza z tajemniczo wygiętymi sosnami pochodzącymi z lat 30. XX w.
Etap V: Gryfino – Trzcińsko-Zdrój (43 km)
Trasa prowadzi głównie po dawnych nasypach kolejowych, z przewagą asfaltu i odcinkami z kruszywa oraz kostki. Za Gryfinem w Szczawnie wjeżdżamy na malowniczy odcinek wzdłuż rzeki Tywy i jezior polodowcowych. Po drodze mijamy ruiny wiatraka w Otokach i docieramy do Baniewic – serca „szczecińskiej Toskanii”. Dalej trasa wiedzie w stronę Swobnicy. Tutejszy zamek, niegdyś siedziba templariuszy, a później joannitów, zachował się częściowo do dziś – udostępniona do zwiedzania jest 35-metrowa wieża. W okolicy znajduje się też kaplica templariuszy w Rurce z 1248 roku – najstarszy zabytek tego typu w Polsce. Ten etap Blue Velo kończy się w Trzcińsku-Zdroju – cichym, historycznym miasteczku z dobrze zachowanym układem urbanistycznym i pozostałościami po dawnym uzdrowisku.
Etap VI: Trzcińsko-Zdrój – Dębno (36 km)
Trasa prowadzi spokojnymi drogami lokalnymi, z wydzielonymi odcinkami rowerowymi przy Dębnie i w stronę Chwarszczan. Trzcińsko-Zdrój zachowało niemal nienaruszoną średniowieczną zabudowę – mury miejskie, XIII-wieczny ratusz i dawny Dom Zdrojowy przypominają o uzdrowiskowej przeszłości. Miasteczko to ważny węzeł szlaków – warto rozważyć wypad Trasą Pojezierzy Zachodnich do Mostu Europejskiego w Siekierkach. Po drodze warto zboczyć do Brwic, gdzie rośnie najstarszy w Polsce mamutowiec olbrzymi, oraz zajrzeć do Chełmu Dolnego z mauzoleum generała von Trescow – uczestnika zamachu na Hitlera. W Gogolicach i Smolnicy mijamy dwory i pałace.
Etap VII: Dębno – Kostrzyn nad Odrą (30 km)
Ostatni umowny etap Blue Velo rozpoczyna się w Dębnie, w którym znajduje się unikalny kościół pw. św. Stanisława Kostki, związany z templariuszami. Kościół wyróżnia się dwoma wieżami przypominającymi baszty i zagadkowymi elementami, które nie mają odpowiedników na świecie. Po opuszczeniu Dębna kierujemy się do Kaleńska, skąd do Kostrzyna pozostało tylko 10 km. Warto odwiedzić również pobliski park narodowy „Ujście Warty”. Etap kończy się w Kostrzynie, skąd łatwo dostaniemy się pociągiem w kierunku większych miast.
Blue Velo dla rodzin z dziećmi
Blue Velo to szlak, który w wielu miejscach doskonale nadaje się dla rodzin z dziećmi. Duże znaczenie ma tu profil trasy – często prowadzi ona po wałach przeciwpowodziowych, z dala od ruchu samochodowego. Szerokie, asfaltowe odcinki z niewielkim przewyższeniem są bezpieczne i wygodne. Szczególnie polecane są krótsze fragmenty, np. z Gryfina do Szczecina lub z Wolina do Międzyzdrojów – oba mają atrakcyjne punkty po drodze (np. wieże widokowe, przystanie, miejsca na ognisko) i dobrze rozwiniętą infrastrukturę. Warto mieć na uwadze, że niektóre fragmenty szlaku (np. odcinki szutrowe lub o nawierzchni z płyt betonowych) mogą być mniej komfortowe dla dziecięcych rowerów z cienkimi oponami. Dobrze zaplanować trasę z przerwami i atrakcjami, takimi jak rejs statkiem, zwiedzanie muzeum czy piknik w lesie – dzięki temu dzieci nie będą się nudzić.
Mapa szlaku rowerowego Blue Velo
Niezależnie od tego, czy planujemy przejechać cały dostępny odcinek Blue Velo, czy zaledwie jego fragment, dobrym pomysłem będzie zainstalowanie aplikacji lub wgranie do urządzenia pliku gpx z podglądem trasy. Dzięki takiemu rozwiązaniu przejazd szlakiem będzie nie tylko bardziej bezpieczny pewny, ale też i atrakcyjny – do pliku gpx często są przypięte atrakcje na trasie, co pozwoli na szczegółowe zaplanowanie podróży i przerw. Ponadto nawigowanie po szlaku Blue Velo za pomocą aplikacji pozwoli także na podglądanie profilu wysokościowego oraz odległości pomiędzy poszczególnymi punktami, co ma niebagatelne znaczenie w trakcie jazdy.
Nawierzchnia szlaku Blue Velo – jaki rower wybrać?
Trasa Blue Velo jest zróżnicowana pod względem nawierzchni, co warto uwzględnić przy wyborze roweru. Znajdziemy na niej zarówno odcinki z wygodnym asfaltem, jak i szutrem, którego jest jednak znacznie mniej. Jak konkretnie przedstawia się nawierzchnia dotychczas dostępnego szlaku Blue Velo? Oto rozpiska:
- Asfalt – 159,74 km – najwygodniejsza i najbezpieczniejsza nawierzchnia, idealna dla rowerów trekkingowych, gravelowych i szosowych (na wybranych odcinkach).
- Szuter – 66,29 km – utwardzony, ale nierówny teren
- Kostka brukowa – 19,56 km oraz płyty betonowe – 6,3 km – nawierzchnie, które mogą być uciążliwe na dłuższych dystansach
- Bruk – 3,17 km – krótkie odcinki, głównie w starych centrach miast, wymagające ostrożności.
- Nawierzchnia nieutwardzona – 6,32 km – głównie leśne ścieżki. W czasie deszczu mogą być grząskie
- Nawierzchnia utwardzona – 6,14 km – mieszanka szutru i tłucznia, możliwa do przejechania na większości rowerów.
Rekomendowanym wyborem dla większości rowerzystów będzie rower trekkingowy lub gravelowy z oponami o szerokości 35–45 mm, który zapewni wygodę zarówno na asfalcie, jak i szutrze. Osoby jadące z sakwami lub przyczepką dla dziecka powinny szczególnie unikać długich odcinków z betonowych płyt – mogą być one męczące przy większym obciążeniu.
