Trasa wycieczki krajobrazowej po mojej małej ojczyźnie (7 maja 2022 roku)

Trasa przebiegała brzegiem Kanału Żerańskiego i składa się z pięciu odcinków wzdłóż kanału oraz jednego wzdłuż ul. Modlińskiej i Kowalczyka, Rozpoczyna się od ulicy Krzyżówki obok Żłobka i dalej chodnikiem i piaszczystą ścieżką wśród drzew prosto do kanału. Historia Kanału Żerańskiego ma swój początek na Żeraniu i ciągnie się przez 17,6 km aż do Nieporętu. Na całej swojej długości ma głębokość 2,5m. - 3 m. Łączy Wisłę i Jezioro Zegrzyńskie pomiędzy warszawskim Żeraniem a Nieporętem. Pierwotnie w XVII wieku w miejscu północnego odcinka dzisiejszego Kanału Żerańskiego, powstał Kanał Królewski z polecenia króla Zygmunta III Wazy. Zadaniem tego kanału było „ściągnąć wody z puszczy” (Puszczy Słupeckiej), czyli uregulowanie rzeki Długiej na odcinku od Kobiałki do Narwi, która zagrażała wylewami dworowi myśliwskiemu Wazów w Nieporęcie. Kanał Żerański przebiega w przybliżeniu z północy na południe. Około połowa długości kanału znajduje się w granicach administracyjnych Warszawy. Z Jeziorem Zegrzyńskim kanał łączy się w skrajnie południowym punkcie, z Wisłą na terenie Żerania, na południu dzielnicy Białołęka. Śluzy kanału znajdują się w Warszawie, przy samej Wiśle. Nad kanałem jest 10 mostów drogowych i 3 kolejowe.
Kanał ma też duże znaczenie lokalne. W miejscu połączenia z Wisłą znajduje się druga co do wielkości warszawska elektrociepłownia – Elektrociepłownia Żerań. Zakład ten używa kanału jako zbiornika wody technologicznej. Przy śluzie jest też port o stałym poziomie lustra wody służący m.in. jako magazyn dla barek transportowych. Kanał jest też jednym z najbardziej cenionych terenów wędkarskich w Warszawie, regularnie odbywają się tam zawody wędkarskie. Z powodu zrzutu wody technologicznej z elektrociepłowni do portu woda w kanale jest zdecydowanie cieplejsza niż np. w Wiśle, co wpływa na liczebność ryb. Występują w nim praktycznie wszystkie wiślane ryby z przewagą drapieżników takich jak: okonie, szczupaki, bolenie. Jest tu także bardzo dużo białej ryby m.in. leszcze, płocie, karasie.
Ze względu na swoją charakterystykę, tereny nad Kanałem Żerańskim są wykorzystywane do rekreacji, zarówno jeżeli chodzi o sporty wodne, jak również turystykę pieszo-rowerową. Wzdłuż Kanału biegnie jedna z najpopularniejszych tras rowerowych w stolicy, łącząca ją z Zegrzem i Nieporętem. Kanał Żerański stanowi również arenę zmagań podczas zawodów łodzi smoczych, a także regat długodystansowych stanowiących trening dla polskiej kadry wioślarskiej. Swoją bazę kajakowo-wioślarską ma tam klub Spójnia Warszawa. W okolicy zlokalizowano także przystanek statku „Zefir” pływającego do Serocka, w ramach jednej z linii turystycznych ZTM Warszawa.
Tereny brzegowe Kanału Żerańskiego charakteryzują się wysokimi walorami krajobrazowymi (m.in. występowanie komponowanych, dojrzałych zadrzewień przywodnych). W pasie brzegowym podrost drzew tworzą: dąb szypułkowy, klon pospolity, klon jawor, klon jesionolistny, czeremcha pospolita, czeremcha późna, olsza czarna, brzoza brodawkowata i jarząb pospolity oraz gatunki owocowe: jabłonie i grusze. W strefie przywodnej - we fragmentach - obecne są ekspansywne rośliny zielne np. nawłocie oraz rdestowce. Jest to obszar wyjątkowy pod względem przyrodniczym i kulturowym w skali ponadlokalnej.
Tereny położone wzdłuż brzegów kanału posiadają potencjalnie wysokie walory, w tym szczególnie:
• przyrodnicze – strefa zróżnicowanej roślinności wysokiej; w przeszłości kształtowana jako obszar zadrzewień typu przywodnego;
• rekreacyjne - obszar ogólnie dostępny, wykorzystywany w różnym stopniu przez pieszych (osoby spacerujące), rowerzystów, a także wędkarzy. Na fragmentach - wzdłuż Kanału - przebiega ścieżka spacerowa; miejscami – w zaniku.
Ścieżka wyznacza cykl interesujących sekwencji widokowych na Kanał Żerański i zadrzewienia drugiego brzegu.
Komponentami krajobrazu (środowiska przyrodniczego) są naturalne formy/struktury i organizmy (powietrze, woda, gleba, roślinność, zwierzęta). Elementami krajobrazu są przestrzenne jednostki przyrodnicze (ekosystemy) oraz nieprzyrodnicze elementy kulturowe (np. zabudowa, infrastruktura). Zarówno pomiędzy komponentami, jak i elementami występuje szereg różnego rodzaju zależności. Elementy przyrodnicze, naturalne lub ukształtowane w wyniku działalności człowieka, tworzą określoną strukturę ekologiczną (przyrodniczą) krajobrazu. Stanowi ona bazę dla kolejnych elementów nieprzyrodniczych wprowadzanych przez człowieka. Struktura ekologiczna krajobrazu, w szczególności jej jakość, ma istotne znaczenie w procesie kształtowania przestrzeni i ochrony jej wartości przyrodniczo-kulturowych, w tym walorów wizualnych.